Matka Paula Malecka (1852-1927)
Dzieciństwo i młodość
Paulina
Malecka przyszła na świat 9 lipca 1852 roku w Skoczunach niedaleko Wilna na
terenach dzisiejszej Litwy, w rodzinie
Romualda Kaliksta Dominika Maleckiego i jego drugiej żony Pauliny z domu
Narkiewiczównej. Miała czternaścioro rodzeństwa, w tym bliźniaczą siostrę
Wirginię. Wychowywała się więc w licznej rodzinie, którą przenikał głęboki duch
patriotyzmu i religijności. Otrzymała solidne wykształcenie i dobre
przygotowanie do życia.
Droga powołania
Paulina od
najmłodszych lat pragnęła poświecić swe życie Bogu. Jednak jej młodość
przypadła na trudny okres dziejów narodu polskiego - upadku powstania
styczniowego, represji ze strony caratu i likwidacji zakonów. Dlatego dopiero w
wieku 32 lat mogła zrealizować swoje powołanie, kiedy poznała w Wilnie siostry
bezhabitowe ze Zgromadzenia Posłanniczek Serca Jezusowego, założonego przez O.
Honorata Koźmińskiego, kapucyna.
Dnia 24 lutego 1884 r. Paulina została potajemnie
przyjęta do zgromadzenia i rozpoczęła intensywne duchowe przygotowania do
podjęcia życia zakonnego jako aspirantka, a od 8 grudnia 1885 roku jako nowicjuszka. Do pełni szczęścia brakowało jej
tylko zgody rodziców. Swoją niezachwianą postawą, żywą wiarą i ufnością w pomoc
Bożą, zdołała pokonać stanowczy sprzeciw ojca i w październiku 1886 r. opuściła
rodzinny dom.
Nowe wyzwania
Paulina
udała się do Zakroczymia, aby odprawić rekolekcje pod kierunkiem o. Honorata
Koźmińskiego. Świątobliwy zakonnik od razu rozpoznał w niej odpowiednią osobę
do podjęcia roli przełożonej generalnej w zgromadzeniu, do którego już od kilku
lat upatrywał nauczycielki, zgłaszające się do jego konfesjonału.
Dnia 8 grudnia 1886 roku, po złożeniu I
profesji zakonnej, Paulina Malecka już jako s. Maria Paula otrzymała od o. Honorata
zadanie współtworzenia nowego zgromadzenia, które miało poświęcić się
wychowywaniu dzieci i młodzieży w duchu religijnym i patriotycznym - Zgromadzenia Córek Serca Maryi. Z gotowymi
ustawami pojechała do Warszawy, gdzie czekały kandydatki gotowe do podjęcia
drogi życia konsekrowanego. W skromnych warunkach lokalowych oddała się
organizowaniu nowej rodziny zakonnej, zawierzając swoje posługiwanie Matce
Najświętszej. Równocześnie przygotowywała się do ślubów wieczystych, które
złożyła 1 maja 1889 roku w zakrystii
kościoła Sióstr Wizytek w Warszawie.
Działalność apostolska
Od tego
momentu rozpoczął się nowy okres w życiu Matki Pauli, wypełniony nieustannymi
podróżami w celu zakładania nowych domów zakonnych i organizowania pracy w
placówkach wychowawczych dla osieroconych i bezdomnych dziećmi. Otwierała również
jadłodajnie, ochronki, sierocińce, szkoły elementarne i zawodowe (głównie
krawieckie, rękodzielnicze, gospodarstwa domowego). Posyłała siostry
szczególnie tam, gdzie wiara i polskość była najbardziej zagrożone – na tereny
Rosji, aż po daleką Syberię. Mimo, iż wciąż borykała się z brakiem środków na
prowadzenia założonych dzieł, nie wątpiła w pomoc Opatrzności Bożej.
Powtarzała: „Pan Jezus dał sierotę i da
na sierotę”. Jej ufność nie była zawiedziona. Razem z siostrami przeszła
wiele prześladowań ze strony rządu, gróźb, rewizji i upokorzeń. Pełna Bożej
energii nie bała się trudności i nie zniechęcała się nimi. Mówiła: „ (…) we wszystkim jest wola Boża i nie
można trudnościami się zrażać”.
Matka Paula
pozostawała w stałym kontakcie z o. Honoratem, konsultując się w sprawach
zgromadzenia, ale też korzystając z jego kierownictwa duchowego. Zakupiła dom w
Nowym Mieście nad Pilicą w pobliżu klasztoru kapucyńskiego, w którym przebywał
o. Honorat, aby każda siostra miała możliwość osobiście spotkać się z o.
Założycielem.
Matka Paula
w poczuciu odpowiedzialności za przyszłość powierzonej sobie rodziny zakonnej, poczyniła
starania w Rzymie o uzyskanie zatwierdzenia jej przez Stolicę Apostolską.
Uwieńczeniem był ogłoszony w 1907 r. Dekret Pochwalny dla Zgromadzenia Córek Najczystszego Serca Najświętszej Maryi Panny (jest
to obecnie używana nazwa obok potocznej - Siostry Sercanki).
Matka Paula
przez 36 lat sprawowała urząd przełożonej generalnej, splatając swoje życie z
historią Zgromadzenia. Przyczyniła się dynamicznego do jego rozwoju i
przetrwania pośród „burz dziejowych” narodu polskiego. Niezaprzeczalnie wielkim
ciosem było dla niej bezprawie, którego dokonały władze sowieckie w latach
1917-23, zawłaszczając 40 placówek wychowawczych znajdujących się na terenie
Rosji. Siostry musiały wraz z dziećmi ewakuować się do odrodzonej Polski i
rozpoczynać od podstaw działalność apostolską. Matka Paula, chociaż z powodu
choroby nie mogła aktywnie włączyć się organizację nowych placówek, po kolejny
raz wykazała się hartem ducha, wytrwałością i zaufaniem Bożej Opatrzności,
zapalając siostry gorliwością i zapałem apostolskim.
Ostatnie lata życia
Po zdaniu
urzędu Przełożonej Generalnej w 1223 r., Matka Paula mogła spędzić ostatnie 4
lata swojego życia w zaciszu zakonnej wspólnoty. Mimo cierpień fizycznych była
przykładem wielkiej pobożności i gorącej miłości siostrzanej. Odeszła do Pana
dn. 28 września 1927 roku w Nowym Mieście nad Pilicą. Została pochowana na
miejscowym cmentarzu. Jej słowa: „Nic
ponad Jezusa, nic na równi z Jezusem, nic obok Jezusa, ale wszystko w Jezusie,
a Jezus we wszystkim”, stały się
programem życia jej duchowych córek.